Aktualności

55 lat pracy artystycznej Anny Seniuk

„Aktorstwo to usługi dla ludności. Rzemiosło wykonywane lepiej lub gorzej. Czasem – tajemnica. Ale rzadko” 1 powiedziała przed laty w wywiadzie dzisiejsza Jubilatka. 7 października mija pięćdziesiąt pięć lat od debiutu Anny Seniuk, aktorki Teatru Narodowego.

Anna Seniuk (Selma Lagerlöf). Fot. Yato Photography

Anna Seniuk (Selma Lagerlöf) w „Twórcach obrazów” Pera Olova Enquista w reżyserii Artura Urbańskiego. Premiera w Teatrze Narodowym 16 września 2017. Fot. Yato Photography

Za swoje ostatnie role w Teatrze Narodowym – Selmy Lagerlöf w Twórcach obrazów Enguista w reżyserii Artura Urbańskiego (2017) oraz Ciotuni w Ułanach Rymkiewicza przygotowanych przez Piotra Cieplaka (2018) otrzymała Nagrodę miesięcznika „Teatr” im. Aleksandra Zelwerowicza za najlepszą kreację aktorską w sezonie 2017/2018. Pierwszą z tych ról – szwedzką pisarkę – noblistkę opisywał Jacek Wakar: „Jej Lagerlöf wydaje się cała zamknięta w skorupie, nie dopuszcza do siebie ludzi, obsesyjnie tłumi uczucia. Jej twarz zamienia się w chmurną, nieprzystępną maskę, słowa wydobywają się z głębi, jak krople wpadają do przepastnej studni. Dudnią głucho, bez energii, bez nawet mgnienia uśmiechu. Kiedy wydaje nam się, że wiemy, jak prowadzona jest ta gra, że rozszyfrowaliśmy Selmę Seniuk, mur kruszeje, widać niemalże bezbronnego człowieka. Ta wielka rola w tej samej mierze co ze słów – ba, nawet w znacznie większej – zbudowana jest z milczenia, ze słuchania partnerów, z urywków gestów, z zatrzymanych na twarzy jak w kadrze cieni grymasów” 2. Drugą z nagrodzonych ról wysoko oceniał Jacek Sieradzki: „Ciotunia z Ułanów Jarosława Marka Rymkiewicza zachwyca bezapelacyjną i rzeczywistą witalnością, świetnej klasy humorem, poczuciem Fredrowskiej formy, do której ta postać się odwołuje może najsilniej z całej obsady. Jest od kogo uczyć się proporcji i miary w operowaniu klasyczną konwencją tak, by nasycała się mocą sceniczną a zatrzymywała się przed popadnięciem w stereotyp i sztampę” 3.

Anna Seniuk należy do zespołu aktorskiego Teatru Narodowego od 2003 roku. Na narodowej scenie wystąpiła w przedstawieniach Jana Englerta, Agnieszki Glińskiej, Jerzego Jarockiego, Kazimierza Kutza, Macieja Prusa, Piotra Cieplaka i Artura Urbańskiego. Wyreżyserowała też dla najmłodszej widowni Pchłę Szachrajkę według Jana Brzechwy. Szczególne uznanie zyskała jako Kulka w przedstawieniu Jerzego Jarockiego – Kosmosie według Gombrowicza; grała u boku Zbigniewa Zapasiewicza, który wcielił się w postać Leona (2005). „Zbigniew Zapasiewicz i Anna Seniuk reprezentują starą szkołę aktorską, gdzie się cyzeluje gest, mnoży znaki, maksymalnie dookreśla postać. […]  Kulka Anny Seniuk jest groteskowa, ale rodzajem groteski, która graniczy z grozą i tragizmem. Seniuk tworzy postać nieoczekiwaną. Kolejne sceny odsłaniają jej coraz nowe oblicza. Kulka w swoim kobiecym nieszczęściu, w żałosnej próbie zachwalania siebie, że i zabawić się umie, śmieszy i autentycznie przejmuje. Atak szału i walenie młotem objawiają w niej nagle rzeczniczkę nieokiełznanego, jakby ona jedna umiała wyłamać się spod kurateli własnej formy” 4 – pisała Beata Guczalska.

Piotr Grabowski (Major), Anna Seniuk (Ciotunia), Paulina Korthals (Ania). Fot. Krzysztof Bieliński

Piotr Grabowski (Major), Anna Seniuk (Ciotunia), Paulina Korthals (Ania) w „Ułanach” Jarosława Marka Rymkiewicza w reżyserii Piotra Cieplaka. Premiera w Teatrze Narodowym 10 marca 2018. Fot. Krzysztof Bieliński

W Teatrze Narodowym kunszt aktorski Anny Seniuk można podziwiać nie tylko w kreacjach Selmy Lagerlöf oraz Ciotuni. Aktorka wciela się również w postaci Lewiwy w zrealizowanej przez Jana Englerta Udręce życia Levina (2011) oraz Pani Martin w klasyce awangardy, czyli Łysej śpiewaczce Ionesco w reżyserii Macieja Prusa (2013). W podejmującym temat bolesnych małżeńskich rozliczeń dramacie Levina Anna Seniuk tworzy aktorski duet z Januszem Gajosem. „Anna Seniuk, zwalona z małżeńskiego łoża niczym kłąb brudnej pościeli, próbuje histerię męża zneutralizować drwiącą próbą uwodzenia, co skończyć się musi przeraźliwym autoszyderstwem. Widzowie, którzy przyszli na spektakl swoich ulubieńców, patrzą chyba jednak w szoku jak Seniuk z Gajosem zdejmują z siebie ostatnie resztki aktorskiej kokieterii, przynależnej przecież temu zawodowi. Jak półgłosem, bez cienia popisu, w jakimś poruszającym zasłuchaniu we własny ból, nucą trudne kantyleny Stanisława Radwana, muzyczne meandry dręczących myśli” 5 – podziwiał Jacek Sieradzki.

Czy można podsumować pracę artystyczną aktorki? Ponownie Jacek Wakar: „Nie wiem, na czym polega tajemnica sztuki Anny Seniuk. Nie wiem, mogę jedynie próbować mnożyć słowa” 6.

1 Najwięcej wieczorów spędziłam z Hrabią [Z Anną Seniuk rozmawia Grzegorz Sroczyński], „Gazeta Wyborcza”  [„Wysokie Obcasy”] 2008, nr 301
2 Jacek Wakar, Nie tylko ta pchła, „Teatr” 2018, nr 11
3 Jacek Sieradzki, Subiektywny spis aktorów teatralnych. Edycja dwudziesta szósta wrzesień 2018, www.e-teatr.pl
4 Beata Guczalska, „Życie sztuką, a sztuka życiem” Błądzenie i Kosmos w Teatrze Narodowym. „Teatr Narodowy. Kronika Sezony 2003 > 2004 > 2005 > 2006”
5 Jacek Sieradzki, Brzydcy my, „Odra”
6 Jacek Wakar, op. cit.

Biogram Anny Seniuk →

Role Anny Seniuk w Teatrze Narodowym – galeria:

  • Międzynarodowy Dzień Teatru 2023

    Wspólne święto nas wszystkich – ludzi teatru i widzów! Z tej okazji dziękujemy wszystkim tym, dla których teatr jest ważnym miejscem spotkań. Bądźmy razem!

  • ALICJI KRAINA CZARÓW – recenzje

    „Wielka imaginacja. Wielka fantazja. Wielka wyobraźnia”, „piękny spektakl” – recenzje po premierze ALICJI KRAINY CZARÓW wg Carrolla w reżyserii Sławomira Narlocha. 

  • Repertuar marzec – maj 2023

    Premiery – w marcu Alicji Kraina Czarów wg Carrolla, a w maju Komediant Bernharda! Ponadto na trzech scenach Teatru wiele tytułów, w tym Księgi Jakubowe.

  • Oferty promocyjne

    Comiesięczne programy TEATR DLA SENIORÓW, TEATR DLA STUDENTÓW (obecnie w ofercie propozycje od marca do maja) oraz inne aktualne promocje. 

  • ZEMSTA NIETOPERZA – odwołane marcowe spektakle

    Z przykrością zawiadamiamy, iż z przyczyn technicznych przedstawienia ZEMSTY NIETOPERZA w dniach 29 i 30 marca zostały odwołane. Przepraszamy. Teatr zwraca pieniądze za bilety. 

  • 15 kwietnia | ALICJI KRAINA... z tłumaczeniem na PJM

    Spektakl Alicji Kraina Czarów w dniu 15 kwietnia przedstawimy z tłumaczeniem na polski język migowy (PJM). Serdecznie zapraszamy!

  • Na wyspach pamięci. Rozmowa ze Sławomirem Narlochem

    „To opowieść o pamięci i fascynującej rzeczywistości pełnej zagadek i paradoksów. Tu i teraz – dziś jest czas na Alicji Krainę Czarów” – mówi Sławomir Narloch, reżyser spektaklu. 

  • MUZYKA TO CZAS

    Przedstawiamy muzyczną zapowiedź Alicji Krainy Czarów! W roli Szalonego Kapelusznika – Paweł Paprocki. 

  • Wskazówki zegara | premiera ALICJI...

    Czy można pamiętać do przodu? Odwrócić czas? Zatrzymać wspomnienia? Alicji Kraina Czarów wg Lewisa Carrolla w reżyserii Sławomira Narlocha.

  • Piotr Cieplak z Nagrodą im. Tadeusza Żeleńskiego-Boya

    Piotr Cieplak został wyróżniony Nagrodą im. Tadeusza Żeleńskiego-Boya za wybitne osiągnięcia w sztuce reżyserskiej, ze szczególnym uwzględnieniem spektakli realizowanych w Teatrze Narodowym.

  • Jan Englert – jubileusz 45-lecia pracy reżyserskiej

    Jan Englert po raz pierwszy reżyserował w 1978 roku. Jego najnowszą pracą reżyserską jest zrealizowany w Teatrze Narodowym Mizantrop Molière’a. 

  • Vouchery do Teatru Narodowego

    Długoterminowe vouchery do Teatru Narodowego to doskonały podarunek. Są dostępne online oraz w kasach Teatru. 

  • MIZANTROP – recenzje po premierze

    Po premierze Mizantropa Molière’a w reżyserii Jana Englerta – przedstawiamy wybór recenzji. 

  • Niejednoznaczność | Molière w Narodowym

    Pytania o nasz stosunek do świata i postawę wobec innych, o egoizm i empatię – premiera Mizantropa Molière’a odbyła się 10 grudnia na scenie Studio. 

  • Szlachetność i profity. Rozmowa z Janem Englertem

    „Rozkrok między szlachetnością a interesownością, pychą a skromnością – to jest najciekawsze” – mówi Jan Englert, reżyser Mizantropa

  • KSIĘGI JAKUBOWE – wybór recenzji

    Przedstawiamy fragmenty recenzji, które ukazały się po premierze Ksiąg Jakubowych Olgi Tokarczuk w reżyserii Michała Zadary.

  • My z nich | rozmowa z Michałem Zadarą

    „My, współcześni Polacy, jesteśmy spadkobiercami bardzo różnych tradycji, narodowości, praktyk” – mówi Michał Zadara, reżyser Ksiąg Jakubowych.

  • Dziedzictwo | premiera KSIĄG JAKUBOWYCH

    Nasi przodkowie, tożsamość i przyszłość – Księgi Jakubowe Olgi Tokarczuk w inscenizacji Michała Zadary.

  • DEKALOG – recenzje po premierze

    Przedstawiamy wybór recenzji po premierze Dekalogu Kieślowskiego / Piesiewicza w reżyserii Wojciecha Farugi.  

  • Rozmowa z Wojciechem Farugą o DEKALOGU

    „Wydaje mi się, że rozważania: co jest dobre, co złe, co trzeba, a czego nie wolno, są teraz, kiedy ten świat po raz kolejny nam się wymknął, wyjątkowo ważne” – mówi reżyser Dekalogu.

  • Po pierwsze człowiek | premiera DEKALOGU

    Wojciech Faruga sięgnął po ikoniczne dzieło polskiego filmu, przemyślane na nowo po ponad trzech dekadach. 

  • Warszawska Nagroda Edukacji Kulturalnej

    Z radością informujemy, że zrealizowany przez nas program dla szkół KLASA TN zdobył III nagrodę 13. edycji Warszawskiej Nagrody Edukacji Kulturalnej.

  • Solidarni z Ukrainą | Солідарні з Україною

    Zespół Teatru Narodowego solidaryzuje się z Ukraińcami, walczącymi o niepodległość swojej ojczyzny. 

  • TEATR MÓJ WIDZĘ... – rozmowy z aktorkami i aktorami

    Kinga Ilgner rozmawia z: Anną Seniuk, Małgorzatą Kożuchowską, Gabrielą Muskałą, Janem Englertem, Jerzym Radziwiłowiczem, Marcinem Hycnarem. Partnerem cyklu jest Teatr Narodowy.

  • DEJMEK Raszewskiej z nagrodą PTBT!

    Wydana przez Teatr Narodowy książka Dejmek Magdaleny Raszewskiej otrzymała nagrodę Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych. 

  • Cykl AKTORZY/SENIORZY

    Teatr Narodowy jest partnerem internetowego projektu Leny Frankiewicz, filmowego cyklu, na który składają się rozmowy o teatrze z seniorkami i seniorami zawodu aktorskiego.

  • Cykl POECI POLSCY online #kulturabezbarier

    Polska poezja w interpretacji Aktorów Teatru Narodowego – artystyczno-edukacyjny cykl POECI POLSCY #kulturabezbarier.

  • WYKŁADY OTWARTE online (materiały audio)

    Wykłady Teatru Narodowego online dotyczące badań nad twórczością wielkich osobowości polskiej kultury.

  • Przedstawienia Teatru Narodowego online

    Spektakle Teatru Narodowego zrealizowane w Teatrze Telewizji – wybór ze zbiorów Ninateka.pl oraz Vod.TVP. 

  • Teatr Narodowy w Google Cultural Institute

    Wystawę o burzliwych dziejach Narodowej Sceny można oglądać w sieci! Zapraszamy do odwiedzenia Google Cultural Institute.

Korzystając z serwisu internetowego Teatru Narodowego akceptujesz zasady Polityki prywatności oraz wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Plik cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej na temat cookie, kliknij tutaj